Evde Bakım Maaşı Şartları ve Kişi Başına Düşen Gelir

Evde Bakım Maaşı Şartları ve Kişi Başına Düşen Gelir; Ülkemizde engelli, hasta ve yatalak olan kişilerin bakımını üstlenen aile yakınlarına ya da vasilerine Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından bağlanan ve her ay düzenli bir şekilde engelli bireyin bakımını üstlenen kişilerin PTT hesaplarına yatırılan aylığa evde bakım maaşı ismi veriliyor.
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın engelli bireylere yönelik en önemli sosyal yardım çalışmaları arasında kabul edilen engelli bakım aylığının sadece engelli bireyin temel ihtiyaçlarının karşılanması ve bakımının gerçekleştirilmesi noktasında kullanılması gerekiyor.
Engelli bireyin bakımını üstlenen aile bireyleri ya da yakınları yani veli veya vasileri; engelli aylığı alabilmek için Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı il veya ilçe temsilciliklerine başvurabiliyorlar.
Bununla birlikte engelli evde bakım maaşı, yalnızca birtakım başvuru şartlarını taşıyan kişiler için bağlanıyor.
Bu yazımızda kısaca evde bakım maaşı almak için gerekli şartlar nelerdir? Evde bakım maaşı kimlere verilir? vb. konuyla ilgili olarak en çok merak edilen soruları yanıtlamaya ve sizleri bilgilendirmeye çalışacağız.
Evde Bakım Maaşı Nedir?
En az %50 engel oranına sahip olan, yemek yeme, tuvalet ihtiyacını giderme, yemek yapma vb. temel ihtiyaçlarını dahi tek başına gideremeyen, yaşamlarını devam ettirebilme noktasında bir başkasının yardımına ve bakımına ihtiyaç duyan engelli çocukların, engelli yetişkinlerin ve yaşlı bireylerin bakımını üstlenen ve bakımıyla ilgilenen aile bireylerine ya da yakınlarına Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından bağlanan aylığa evde bakım maaşı ismi veriliyor.
Evde bakım maaşı; engelli bireylerin daha iyi şartlar altında bakılmaları ve daha güzel yaşayabilmeleri adına bağlanıyor.
Bununla birlikte evde bakım maaşı, yalnızca belirli şartları taşıyan kişiler için bağlanıyor.
Bu şartlar arasında ilk sırada kişinin en az %50 oranında engel oranına sahip olması bulunuyor.
Evde Bakım Maaşı Başvurusu Nasıl Yapılır?
Evde bakım maaşı almak isteyen kişilerin ikametgahlarının mevcut olduğu yerde bulunan Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı il veya ilçe temsilciliklerine gitmeleri ve burada başvurularını bizzat gerçekleştirmeleri gerekiyor.
Başvurular, illerde Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı İl Müdürlüklerine; ilçelerde ise Sosyal Hizmet Merkezlerine gidilerek, yapılabiliyor.
E-devlet üzerinden ya da online platformda farklı bir site üzerinden şu an için evde bakım aylığı başvuruları yapılamıyor.
Engelli kişinin bakımını üstlenen yakınları; ALO183 ya da ALO144 hatlarını arayıp, engelli bakım maaşı başvuru detaylarını, başvuru için gerekli olan belgeleri ve başvuru şartlarını öğrenebiliyorlar.
Aynı zamanda bu hatları arayıp, mevcut başvuru sonuçlarına dair bilgi de edinebiliyorlar.
Evde Bakım Maaşı Başvuru Şartları
Evde bakım aylığı, yalnızca belirli başvuru şartlarını taşıyan ve en az %50 engel oranına sahip olan engelli bireyler için bağlanıyor.
Evde bakım aylığı başvuru şartlarını aşağıdaki şekilde özetleyebiliriz:
- Engelli bireyin en az %50 oranında engel oranının mevcut olması
- Engelli bireyin engelli raporunda ‘ağır engelli’ ibaresinin bulunması
- 2024 engelli belgesinin yani sağlık kurulu raporunun Sağlık Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş olan tam teşekküllü bir hastaneden alınmış olması
- Engelli bireyin hane halkı kişi başına düşen aylık net gelirinin güncel asgari ücretin 2/3’ünün altında bir rakama tekabül ediyor olması
- Bakanlık tarafından görevlendirilen eve gelen inceleme komisyonunun engelli bireyin ağır engelli olduğuna ve bakıma ihtiyaç duyduğuna ilişkin rapor hazırlaması
Yukarıdaki tüm şartları taşıyan engelli bireylerin bakımını üstlenen aile yakınları ya da vasileri; engelli bakım aylığına başvurabiliyorlar.
UYARI:
26 Mayıs 2024 tarihli ve 32202 sayılı Evde Bakım Yardımı Yönetmeliği’ne göre ağır engelli ifadesi yerine ‘tam bağımlı’ ifadesi kullanılmaya başlandı.
Yeni yönetmeliğe göre sağlık raporunda ‘tam bağımlı’ ifadesi kullanılan engellilerin bakımlarını üstlenen kişilere devlet tarafından evde bakım aylığı bağlanıyor.
Evde Bakım Maaşı Kişi Baaşına Düşen Gelir 2024
Evde bakım maaşı alabilmeniz için hane halkınızın kişi başına düşen gelirinin asgari ücretin üçte ikisinden az olması gerekir. 2024 yılı için bu tutar:
17.002 TL / 3 x 2 = 11.334 TL
Yani, hane halkınızdaki her bir bireyin geliri 11.334 TL’den az ise evde bakım maaşı alabilirsiniz.
Kişi başına düşen geliri hesaplamak için:
- Hane halkındaki tüm gelirleri (maaş, kira, emeklilik, aylık vb.) toplayın.
- Toplam geliri hane halkındaki kişi sayısına bölün.
- Elde edilen sonucu 11.334 TL ile karşılaştırın.
Kişi başına düşen gelir 11.334 TL’den az ise evde bakım maaşı için başvurabilirsiniz.
Evde Bakım Maaşı Başvuru Sorgulama
Engelli evde bakım maaşı başvuru sonuçları; e-devlet platformu üzerinden görüntülenebiliyor.
Başvuru sahipleri; TC kimlik no ve e-devlet şifre bilgileri ile başvuru sonuçlarını e-devlet üzerinden kolaylıkla görüntüleyebiliyorlar.
Bu noktada başvuru sahiplerinin https://www.turkiye.gov.tr/ashb-engelli-evde-bakim-odeme-sorgu linkine tıklamaları gerekiyor.
Başvuru sahipleri; ALO183 ya da ALO144 Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı sosyal destek hatlarını arayıp, başvuru sonuçlarını öğrenebiliyorlar.
Evde Bakım Maaşı Kimlere Verilir?
Evde bakım aylığı; daha önce de bahsettiğimiz gibi sadece gerekli başvuru şartlarını taşıyan kişilere bağlanıyor.
Evde bakım maaşından kimlerin yararlanabileceğini aşağıdaki şekilde özetleyebiliriz:
- Tam bağımlı olan engelli bireyler(en az %50 engel oranına sahip olanlar)
- Bakıma muhtaç olan engelli bireyler(yemek yeme, tuvalete gitme vb. ihtiyaçlarını tek başlarına karşılayamayanlar)
- Hane kişi başı aylık net kazancı, güncel net asgari ücretin 2/3’ünün altında olan engelliler
**Yukarıdaki tüm şartları taşıyan engelli bireylerin bakımını üstlenen yakınlarına engelli evde bakım aylığı bağlanıyor.
UYARI:
Eskiden sağlık raporunda ağır engelli ifadesi yer alanların yakınlarına engelli aylığı bağlanıyordu.
Yapılan son düzenleme ile artık sağlık raporunda ‘tam bağımlı’ ifadesi yer alan engelli bireylerin yakınlarına engelli evde bakım aylığı bağlanıyor.
Bir diğer deyişle sağlık raporunda ‘tam bağımlı’ ifadesi mevcut olmayanların yakınlarına evde bakım aylığı bağlanmıyor.
En az %50 engel oranı mevcut olanların sağlık raporunda ise ‘tam bağımlı’ ifadesi bulunuyor.
Evde Bakım Maaşı Başvuru Formu
Engelli evde bakım maaşına başvurmak için başvuru adreslerine giden kişilerin başvuruları esnasında mutlaka evde bakım başvuru formu doldurmaları gerekiyor.
Bu formda kişilere kişisel bilgilerine, adres ve iletişim bilgilerine, engelli kişiyle yakınlık derecelerine, maddi durumlarına, mesleki bilgilerine ilişkin sorular soruluyor.
Kişilerin başvuru formundaki tüm soruları eksiksiz yanıtlamaları gerekiyor.
Aynı zamanda kişilerin tüm sorulara doğru yanıtlar vermeleri de gerekiyor.
Engelli evde bakım aylığı alabilmek adına formdaki sorulara yanlış yanıtlar veren, maddi durumunu farklı gösteren ve bir süreliğine evde bakım aylığı alanlar hakkında cezai yaptırım uygulanıyor.
Bu kişilerin aldıkları tüm engelli evde bakım aylıklarını güncel faizleriyle geri ödemeleri gerekiyor.
Ödeme yapmayan kişiler ilse mahkemeye veriliyorlar.
Evde Bakım Maaşı Başvurusu için Gerekli Belgeler
Evde bakım maaşı başvurusu için gerekli olan birtakım belgeler bulunuyor.
Bu belgeleri kısaca aşağıdaki şekilde özetleyebiliriz:
- Engelli bireye ait olan TC kimlik kartı aslı ve fotokopisi
- Evde bakım aylığına başvuran yani engelli bireyin bakımını üstlenen kişinin veya vasinin TC kimlik kartı aslı ve fotokopisi
- Engelli sağlık kurulu raporu
- Heyetten alınması gereken ‘ağır engelli/tam bağımlı raporu’
- Engelli bakım aylığına başvuran bakıcının son 6 ay içerisinde çekilmiş olan 3 adet vesikalık fotoğrafı
- Bakıcı olmak için başvuran engelli yakınının eğitim durumunu gösteren belge
- Bakıcıya ve engelli bireye dair ikametgah belgesi
- Bakıcıya ve engelli bireye dair vukuatlı nüfus kayıt örneği
- Şayet bakıcı vasi ise vasi olduğuna ilişkin mahkeme kararı
- Bakıma muhtaç kişiye dair yazılı mal beyanı
- Bakımı muhtaç kişinin gelir durumuna dair belgeler
- 18 yaşının altında olup da vesayet altına alınacak çocuklar için mahkeme kararı
- Akıl zayıflığı ya da akıl hastalığı dolayısıyla kendine bakamayacak durumda olan, başkalarının can ve mal güvenliğini tehlikeye atan 18 yaş ve üstündekiler için vesayet altına alınmaları gerektiğine dair mahkeme kararı
Evde Bakım Maaşı için Gerekli Şartlar
Evde bakım aylığına daha önce de bahsettiğimiz gibi yalnızca belirli başvuru şartlarını taşıyan kişiler, başvurabiliyorlar.
Evde bakım aylığı almak için gerekli şartları aşağıdaki şekilde özetleyebiliriz:
- Gelir Şartı:
Engelli bireyin bakımını üstlenen yakınının ya da vasisinin engelli bakım aylığına başvurabilmesi için engelli bireyin hane kişi başı aylık net kazancının güncel net asgari ücretin 2/3’ünün altında olması şartı aranıyor.
Kişilerin mutlaka gelir şartını taşıyor olmaları gerekiyor.
- Engellinin ihtiyaçlarını tek başına karşılayamıyor olması:
Engelli yakınına engelli aylığı bağlanabilmesi için engelli bireyin yeme, içme, yıkanma, tuvalete gitme vb. ihtiyaçlarını tek başına karşılayamıyor olması gerekiyor.
- Engelli bireyin ‘tam bağımlı’ sağlık kurulu raporu almış olması:
Engelli bireye engelli aylığı bağlanabilmesi için engelli bireyin tam teşekküllü bir hastaneden alması gereken engelli belgesinde yani sağlık kurulu raporunda mutlaka tam bağımlı(ağır engelli) ifadesinin de yer alıyor olması gerekiyor.
E-Devlet Evde Bakım Maaşı Sorgulama
Evde bakım aylığı başvuru sonuçları, e-devlet platformu üzerinden kolaylıkla görüntülenebiliyor.
Kişiler, TC kimlik no ve e-devlet şifre bilgileri ile başvuru sonuçlarını e-devlet üzerinden takip edebiliyorlar.
Bu noktada vatandaşların https://www.turkiye.gov.tr/aspb-engelli-evde-bakim-odeme-sorgu linkine tıklamaları gerekiyor.
Evde Bakım Maaşı Gelir Kriteri
Evde bakım aylığı, güncel asgari ücret doğrultusunda hesaplanıyor.
Engelli bireyin yakınına evde bakım maaşı bağlanabilmesi için engelli bireyin hane kişi başına düşen aylık net kazancının güncel asgari ücretin 2/3’ünün altında olması gerekiyor.
Emekli Maaşı Alanlar, Evde Bakım Maaşı Alabiliyor mu?
Hane halkı kişi başı aylık net kazancın güncel asgari ücretin 2/3’ünün altında olması durumunda kişiler, emekli aylığı alıyor olsalar bile evde bakım maaşı da alabiliyorlar.
Evde Bakım Maaşı Hafta Sonu Yatar mı?
Evde bakım aylıkları, tıpkı diğer aylıklar gibi hafta içi günlerde yatırılıyor.
Kişiler, hafta içi günlerde hesaplarına yatırılan evde bakım aylığını çekebiliyorlar.
PTT Kart sahipleri, maaşlarını şubelerin yanı sıra PTT Matiklerden de çekebiliyorlar.
Evde Bakım Parası Hangi Hallerde Kesilir?
Evde bakım aylığı, belirli durumlarda kesilebiliyor.
Evde bakım aylığının kesilmesine neden olan etmenleri aşağıdaki şekilde özetleyebiliriz:
- Engelli kişinin vefat etmesi
- 18 yaş altındaki engelli bireyin 18 yaşını doldurması(bu kişilere engelli aylığı bağlanıyor)
- Engelli kişinin TC vatandaşlığından çıkması ya da çıkarılması
- Engelli bireyin ve bakmakla yükümlü yakınlarının haber vermeden şehirler arası ikametgah değişikliğinde bulunmaları
- Engelli kişinin muhtaçlığının sona ermesi
- Engelli bakım aylığının kesintisiz bir yıl boyunca bankadan çekilmemesi
- Engelli kişideki engel oranının %50 altına düşmesi
- Engelli birey ile bakımını üstlenen yakınının farklı evlerde yaşadığının tespit edilmesi
- Engelli evde bakım aylığının engelli bireyin ihtiyaçlarının karşılanması için kullanılmadığının tespit edilmesi
- Engelli hane halkı kişi başı aylık kazancının güncel asgari ücretin 2/3’ünün üstüne çıkması
**Yukarıda bahsi geçen durumlardan herhangi birinin varlığı halinde engelli aylığı kesiliyor.
Şehirler arası yapılan ikametgah değişikliklerinde kişilerin engelli evde bakım aylığı alabilmeleri için yeniden başvurmaları gerekiyor.
Başvuruların kişinin yeni ikametgah adresinde bulunan Sosyal Hizmetler İl Müdürlüklerine ya da Sosyal Hizmet Merkezlerine yapılması gerekiyor.
Hane halkı kişi başı aylık kazancı, güncel net asgari ücretin 2/3’ünün üstüne çıkanlar; tekrar kazançlarının 2/3’ünün altına düşmesi durumunda engelli aylığına başvurabiliyorlar.
Engel oranı %50 altına düştüğü için aldığı aylık kesilenler de tekrar engel oranlarının %50 ve üstüne çıkması durumunda engelli aylığına başvurabiliyorlar.
2024 Evde Bakım Maaşı Ne Kadar?
2024 yılında evde bakım aylığı olarak aylık 4.336 TL ödeniyor.
Engelli bakımını üstlenen yakınlar, PTT şubelerinden hesaplarına yatırılan bu parayı her ay düzenli olarak çekebiliyorlar.
Evde Bakım Maaşı E-Devlette Görünmüyor
Zaman zaman e-devlette yaşanabilen teknik arızalardan ötürü, engelli maaşları sistemde görülmeyebiliyor.
Bu durumda kişilerin sistemden çıkmaları, tekrar sisteme girmeleri gerekiyor.
Sistem düzeldiğinde engelli maaşları, tekrar sistemde görünebiliyor.
Evde Bakım Maaşı Nasıl Alınır?
Başvurulan Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü ya da Sosyal Hizmet Merkezi; başvuruları değerlendiriyor.
Değerlendirme aşamasında kişilerin teslim ettikleri belgelerin doğruluğunu araştırıyor.
Aynı zamanda başvuru sahibi kişi tarafından doldurulan başvuru formu da inceleniyor.
Gerekli görülen hallerde engelli bireyin evine inceleme komisyonu gönderiliyor.
Bu komisyon, kişinin bakıma muhtaç olup olmadığına, gelir durumuna ve sosyo-ekonomik durumuna dair bir rapor hazırlıyor.
Sosyal Hizmet Merkezi ya da İl Müdürlükleri; komisyon tarafından hazırlanan bu raporu da inceliyor.
Başvuru şartlarını taşıyan yani bakıma muhtaç olduğu tespit edilenlerin başvuruları onaylanıyor.
Başvuruların sonuçlanması, genellikle birkaç hafta sürüyor.
Sonuçlar, e-devlet platformunda açıklanıyor.
Aynı zamanda başvuru sahiplerinin telefonlarına SMS ile de gönderiliyor.
Başvurusu olumlu sonuçlanan kişilerin PTT hesaplarına her ay düzenli olarak engelli bakım aylıkları yatırılıyor.
PTT Evde Bakım Maaşı Sorgulama
Başvuru sahipleri, engelli bakım aylıklarının PTT hesaplarına yatırılıp yatırılmadığını e-devlet üzerinden de görüntüleyebiliyorlar.
Bu amaçla kişilerin https://www.turkiye.gov.tr/ptt-ptt-uzerinden-yapilan-kurum-odemeleri-sorgulama linkine tıklamaları gerekiyor.
Bu yazımızda kısaca evde bakım maaşı almak için gerekli şartlar nelerdir? Evde bakım maaşı nasıl alınır? vb. konuyla ilgili olarak merak edilenleri aydınlatmaya çalıştık.
Sizler de konuyla ilgili her türlü soru ve görüşlerinizi yazımızın yorum kısmına yazabilir, önerilerinizi değerli okuyucularımızla paylaşabilirsiniz.